Jabłonie

Owocnica jabłkowa czy owocówka jabłkóweczka-„drążący” problem w sadzie. Jak odróżnić uszkodzenia?

Uszkodzenia spowodowane przez owocnicę jabłkową (Hoplocampa testudinea) są często mylone z tymi, które powstały na skutek żerowania owocówki jabłkóweczki (Cydia pomonella).W sadach chronionych chemicznie owocnica zwykle niszczy kilka % zawiązków.
Jednak w sadach zaniedbanych bądź ekologicznych, w których nie zastosowano przeciwko temu szkodnikowi żadnych zabiegów, jej larwy mogą zniszczyć nawet do 60-70% zawiązków i owoców. Największe szkody obserwowane są w latach słabego kwitnienia. Z kolei owocówka jabłkóweczka jest szkodnikiem o zdecydowanie większym znaczeniu gospodarczym. W sadach chronionych szkody utrzymują się na poziomie  ok. 1 – 3 % owoców.
Jednak w uprawach niechronionych straty mogą już sięgać od kilkunastu do kilkudziesięciu % plonu.

Na pewno są to szkodniki, których liczebność różni się w poszczególnych sadach i sezonach i dlatego warto monitorować ich występowanie za pomocą pułapek feromonowych (owocówka jabłkóweczka) oraz  białych tablic lepowych (owocnica jabłkowa).

  owocnica jabłkowa
 (Hoplocampa testudinea)

owocówka jabłkóweczka
(Cydia pomonella)

Systematyka Błonkówka z rodziny pilarzowatych (Tenthredinidae) Motyl z rodziny zwójkowatych (Tortricidae)
Opis uszkodzeń
Po kwitnieniu, wylęgają się larwy, które minują zawiązki, powodując powstawanie wąskich, skorkowaciałych smug. Starsze larwy wgryzają się do wnętrza zawiązków, niszcząc gniazdo nasienne. Z wygryzionych otworów wydobywają się  gruzełkowate odchody o nieprzyjemnym zapachu. Uszkodzone owoce opadają podczas „świętojańskiego opadu” zawiązków.
Gąsienice powodują tzw. „robaczywienie owoców”. Na powierzchni owocu powstają otwory, z których wydostają się odchody gąsienic. Gąsienica drąży korytarz aż do gniazda nasiennego i wypełnia go gruzełkowatymi odchodami. Uszkodzone jabłka przedwcześnie opadają.  Gąsienice letniego pokolenia powodują poważniejsze uszkodzenia gdyż wgryzając się do wnętrza wyrośniętych już jabłek często uszkadzają także kilka przylegających owoców.
Terminy zwalczania Zabieg zwalczający należy wykonać pod koniec opadania płatków kwiatowych (BBCH 67)

Pierwsze zabiegi wykonuje się zwykle pod koniec maja lub na początku czerwca na tzw. „czarną główkę”.
W kwaterach silnie opanowanych przez tego szkodnika wykonuje się dodatkowy zabieg na I pokolenie na przełomie czerwca i lipca. Pokolenie letnie zwalczamy zwykle pod koniec lipca i na początku sierpnia. Prawidłowe określenie terminu zwalczania określamy na podstawie śledzenia dynamiki lotu motyli odławianych za pomocą pułapek feromonowych.
   
Polecane środki do zwalczania Zabiegi z wykorzystaniem środka zawierającego azadyrachtynę przeciwko mszycom w uprawach jabłoni , które przypadają w końcowym etapie kwitnienia ograniczają także owocnicę jabłkową. MADEX MAX
Uszkodzenie spowodowane przez gąsienicę owocówki jabłkóweczki
Uszkodzenie spowodowane przez gąsienicę owocówki jabłkóweczki
gąsienica owocówki jabłkóweczki wgryzająca się do owocu
gąsienica owocówki jabłkóweczki wgryzająca się do owocu
jabłka uszkodzone przez owocnicę jabłkową
jabłka uszkodzone przez owocnicę jabłkową fot. Katarzyna Woszczyk

Więcej o  szkodnikach przeczytasz na naszym portalu tutaj  oraz tutaj.