Biologiczna ochrona brokułu i kalafiora na zbiór jesienny

Dlaczego biologiczne insektycydy?

Przełom lata i jesieni to okres newralgiczny dla późnych odmian warzyw kapustnych, zwłaszcza brokułu i kalafiora ze względu na wzrost zagrożenia ze strony szkodników. Obecne działania Unii Europejskiej zmierzające do ograniczenia ilości stosowanych środków chemicznych sprawiają, że wzrasta znaczenie biologicznych metod ochrony. Biologiczne insektycydy stanowią efektywne wsparcie także konwencjonalnych programów ochrony, szczególnie w okresie poprzedzającym zbiory.

Na plantacjach brokułu i kalafiora przeznaczonych na zbiór jesienny co roku obserwowane są uszkodzenia spowodowane przez gąsienice wielu gatunków motyli. Poza tym częstym problemem jest również mszyca kapuściana oraz od kilku ostatnich sezonów mączlik warzywny.

W uprawach konwencjonalnych powszechnie stosowaną substancją czynną przeciwko gąsienicom motyli, śmietce kapuścianej oraz mączlikowi warzywnemu jest cyjanotraniliprol (związek z grupy antranilowych diamidów). Ta substancja aktywna może być użyta tylko dwa razy w sezonie wegetacyjnym i nie wolno stosować w tym samym roku uprawy żadnego innego środka zawierającego cyjanotraniliprol, niezależnie od rodzaju formulacji i sposobu aplikacji. W przypadku warzyw kapustnych częstą praktyką jest doglebowa aplikacja, która ma miejsce już przy produkcji rozsady. Obecnie na wielu plantacjach kończy się okres działania tej substancji czynnej.

Z tego względu biorozwiązania mogą stanowić ważny element ochrony również
w konwencjonalnych uprawach.

Należy podkreślić, że są kompleksowe BIOROZWIĄZANIA – można w jednym zabiegu zastosować Lepinox^® PLUS na szkodliwe gąsienice oraz Naturalis^® – zwalczający wiele szkodników, szczególnie skuteczny na mączliki.

Biologiczne zwalczanie szkodliwych gąsienic

Lepinox^® PLUS  jest skutecznym środkiem przeznaczonym do zwalczania gąsienic motyli m.in. w uprawach warzyw kapustnych. Na roślinie działa powierzchniowo. Zawiera bakterie Bacillus thuringiensis subsp. kurstaki, szczep EG 2348. Bakterie te wytwarzają toksyny białkowe, które aktywowane są w przewodzie pokarmowym gąsienic. Zainfekowane gąsienice po spożyciu środka przestają żerować, a następnie giną po upływie 24-72 godzin.

Jak stosować Lepinox^® PLUS

• Lepinox^® PLUS ma działanie żołądkowe, dlatego aby dobrze zadziałał powinien być dokładnie naniesiony na powierzchnię liści, tak aby ciecz dotarła do gąsienic, które żerują na spodniej stronie liści oraz tych ukrytych w stożkach wzrostu.
• Najwyższa skuteczność występuje w zwalczaniu wczesnych stadiów larwalnych. Z tego względu optymalnym terminem stosowania jest okres tuż przed lub na początku wylęgania się gąsienic z jaj.
• Zabieg zaleca się wykonać wieczorem.
• W celu lepszego pokrycia liści i wydłużenia działania środka zalecane jest łączne stosowanie Lepinox^® PLUS z adiuwantem Protector.
• Zalecana dawka dla jednorazowego zastosowania to 1 kg/ha (ilość wody: 300 – 500 l/ha).
• W przypadku wystąpienia opadów do 48 h po aplikacji, zabieg należy powtórzyć.
• Nie należy mieszać środka z produktami o silnie alkalicznym pH lub o działaniu bakteriobójczym. Optymalne pH mieszaniny powinno wynosić od 5 do 8.

Biologiczne zwalczanie mączlików

Ochrona warzyw kapustnych przed mączlikiem warzywnym jest trudna ze względu na to, że szkodnik żeruje na dolnej stronie liści, a jego ciało pokrywa gruba warstwa wosku. Poza tym jednoczesne występowanie różnych faz rozwojowych mączlika, charakteryzujących się różną wrażliwością na insektycydy dodatkowo utrudnia jego skuteczne zwalczanie. Dodatkowo im bliżej zbiorów tym zawsze należy brać pod uwagę ryzyko przekroczenia dozwolonych pozostałości chemicznych środków ochrony roślin.

Naturalis^® to bioinsektycyd o szerokim spektrum zwalczania owadów we wszystkich fazach rozwojowych, co ma szczególne znaczenie w zwalczaniu mączlika warzywnego. Preparat ten do niedawna był zarejestrowany w Polsce tylko do upraw pod osłonami. Od 2022 roku ma jednak rozszerzoną rejestrację na wiele małoobszarowych upraw gruntowych (m.in. kapusta głowiasta biała, kapusta głowiasta czerwona, kapusta włoska, kapusta brukselska, kapusta pekińska, kapusta chińska, kalafior, brokuł).

Naturalis^® zawiera zarodniki entomopatogenicznego grzyba Beauveria bassiana szczep ATCC 74040, wykazującego właściwości chorobotwórcze w stosunku do niektórych szkodników.

Infekcja szkodników przez entomopatogenicznego wymaga bezpośredniego kontaktu zarodników grzyba z ciałem żywiciela (szkodnika). Zarodniki Beauveria bassiana przylegają do oskórka owadów, kiełkują i wnikają do wnętrza ciała gospodarza. Rozwijająca się grzybnia penetruje jamę ciała i narządy wewnętrzne owada. Strzępki grzybni wydzielają do wnętrza żywiciela różne toksyny, zakłócające przebieg jego procesów fizjologicznych. Śmierć szkodników następuje po kilku dniach w wyniku mechanicznej penetracji grzybni, która przerasta ciało szkodnika.

Naturalis^® jest środkiem kontaktowym i dlatego należy dokładnie opryskiwać powierzchnię roślin. Najlepiej stosować opryskiwacz z kierowanym strumieniem powietrza. To zalecenie jest bardzo ważne w zwalczaniu mączlika warzywnego
i może zaważyć na skuteczności zabiegów, także z użyciem innych biologicznych środków ochrony roślin, zwłaszcza tych o działaniu żołądkowym.
 Mączlik zasiedla dolną stronę liści, a niedokładna aplikacja sprawi, że szkodnik nie będzie miał wystarczającego kontaktu z zarodnikami entomopatogenicznego grzyba.

Jak stosować Naturalis^® ?

• Zabiegi należy przeprowadzać wieczorem (a nawet w nocy) lub wcześnie rano w warunkach wysokiej wilgotności powietrza. Nie stosować w pełnym nasłonecznieniu i wysokiej temperaturze (formulacja środka OD – zawiesina olejowa). Optymalne warunki stosowania to 20 do 27°C.
• W warunkach polowych warto użycie środka Naturalis^® poprzedzić uruchomieniem deszczowni. Nawet po krótkotrwałym nawadnianiu wzrośnie wilgotność, która jest warunkiem koniecznym do efektywnego działania preparatu.
• Maksymalna dawka dla jednorazowego zastosowania: 1,0 l/ha.
• Środek oprócz mączlika warzywnego ograniczy także mszycę kapuścianą.
• Naturalis^® może być stosowany w krótkich odstępach czasu, lub nawet jednocześnie z  wieloma insektycydami, także z Lepinox^® PLUS.

Oba środki nie mają okresu karencji, jednak nie należy ich stosować w dniu zbioru.

Pewne ograniczenia w stosowaniu Naturalisu^® dotyczą jednoczesnej aplikacji z fungicydami, ponieważ preparat zawiera entomopatogeniczne grzyby. Więcej informacji dotyczących mieszalności z fungicydami tutaj:

Katarzyna Woszczyk – specjalista ds. biologicznej ochrony roślin, Biocont Polska

Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem zapoznaj się z informacjami zamieszczonymi w etykiecie produktu. Zwróć szczególną uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie preparatu.